مریم وبلاگ

در توصیف محتوای باطنی و معنوی این کتیبه مواردی مانند زیباشناسی اثر و ویژگی های کاتب بلحاظ کار فنی و نوع خط در کنار مفاهیم والای شعر اهمیت یافته است که می تواند جزو ارزش های فرهنگی و هنری این کتیبه باشد زیرا در اعتقاد مسلمین کتیبه ها تجلی هنر خوشنویسی در معماری هستند و خط زیبا با رعایت قواعد و هماهنگی دست و قلم کاتب محملی مناسب برای نگارش کلام الهی بوده و در میان هنرهای اسلامی جایگاه مقدسی یافته است پس در گام اول آن چه این هنر را مقدس می کند کلام خداست و داشتن معانی رمزی و محتوای عمیق و روحانی این کلمات که بارز ترین آن در جمله بسم ا... الرحمن الرحیم مشاهده میشود دو خصیصه عمده را برای این کتیبه به ارمغان آورده است: ابتدا اینکه حروف انتخابی در متن دارای معانی رمزینه است و ارزش نمادین داشته مثلاًحرف الف بواسطه فرم عمودی آن رمز جلال الهی است وعناصر عمودی و افقی و دوایر آن هر کدام مفاهیم خاصی را بیان می کنند که خصوصیت بعدی خطوط بکار رفته در کتیبه بسم ا.. را از لحاظ تناسب و نوع نگارش آن بر اساس قواعد خاصی به نمایش می گذارد این کتیبه با توجه به انگیزه ساخت آن که برای نصب بر سرمزار پیامبر اسلام ص طراحی شده است مکان ویژه ایی طلب کرده که ارتباط منطقی میان مضمون متن کتیبه و محل بکار گیری آن رانشان میدهدچیزی که در این کتیبه بچشم میخوردارتباط نقش هندسی دایره با انتخاب متن است که   کاتب در هنگام ترکیب خوشنویسی دیگر نقوش دایره ایی و نقش برگ نخلی و گل و بته سازی قابهای تزئینی کتیبه بسم ا... را در درجه دوم اهمیت قرار داده و در واقع متن خوشنویسی شده رامهمترین بخش این مجموعه می داند و حتی میزان دانگ خط کتیبه را با توجه به محل مورد استفاده و میزان دوری و نزدیکی به بیننده در نظر داشته است تناسب دقیق و فرم آن قابلیت های گرافیکی متنوع ایجاد کرده که به مجموعه اثر از لحاظ بصری و فرم جذابیت می بخشد کتیبه بسم ا... به لحاظ نوشتاری جهت دار است و در وهله اول نظر بیننده به مرکز کتیبه و عبارت پر محتوای بسم ا... به عنوان اولین کلام خدا در قرآن جلب میشود که آفرینش با نام او آغاز شدتا جایی که در حدیثی از قول پیامبر اسلام ص گفته شده‌است که: هر چه در کتاب‌های آسمانی است در قرآن است و هر چه در قرآن است در الفاتحه‌است و هر چه در فاتحه‌است در بسم ا... الرحمن الرحیم است و هر چه در بسم‌ا...‌الرحمن‌الرحیم است در باء است و هر چه در باء است در نقطه‌ای است که در زیر آن استفاده شده است همچنین استفاده از نقش هندسی دایره بعنوان کامل ترین شکل و نمادی از تحرک کلی روح سیری دایره وار داشته و نماینده کیفیت است در این کتیبه جوهره اصلی کیفی شکل دایره به هدفی مرکزی گرایش داشته و حاکی از قوانین تشابه و تقارن و تناسب هندسی در اجرای طرح و نقش است کتیبه بسم ا... با مفهوم دعا و نیایش و مدح برگزیده ترین مخلوق خداوندی یعنی حضرت محمد ص همانند آیات قرآن بیانی عارفانه دارد و این کیفیت خطی ناشی از جواعتقادی اسلامی و مظهر یک حقیقت معنوی است توجه به صور روحانی کلمات بکار رفته در دعای بوصیری در کنار عبارت بسم ا... الرحمن الرحیم بیننده را متوجه قدرت معنوی نام و کلام ائمه دین می کند و هماهنگی و همنواختی عناصر تزئینی کتیبه و نقوش هندسی و گیاهی آن با رنگ طلایی و آبی  در مفهومی فراتر از زیبایی ظاهر قرارمی گیرد .