مریم وبلاگ

مروری بر سوابق نقش و طرح های بلوچی دوزی ایران با استناد به یافته های باستان شناسی [1]

باتوجه به شواهد موجود و یافته های باستان شناسی منطقه استان سیستان و بلوچستان مهمترین آثار باستانی را از 3 منطقه شهر سوخته – کوه خواجه – دهانه غلامان کشف کرده اند سر اورل اشتاین در سال 1946 م اولین کسی بود که تپه های باستانی شهر سوخته را شناسایی کرد نام شهر سوخته برگرفته از کتاب خاطرات سرهنگ کلنل یکی از افسران انگلیسی است واحتمال میرود این شهر در سال 2700 تا 2400 ق.م دچار آتش سوزی مهیبی شده است شهرسوخته 5 هزار سال قبل اولین کلانشهر بوده و در ان زمان 12 تا 15 هزار نفر جمعیت داشت اشیای بیشماری از شهر سوخته بدست آمده نشانگر علم بالای این مردم بوده مانند تخته نرد – نشانه های از جراحی مغز – سزارین و جراحی چشم مردم شهر سوخته در علم ریاضی و جواهر سازی و پارچه بافی و تجارت دریایی در موقعیت بالایی قرار داشتند و بر اساس سرشماری اسکلت های بدست آمده 60 درصد جمعیت این شهر را زنان تشکیل میداده که موقعیت های اجتماعی بالایی در امور داخلی دولت شهر داشته اند و 90 درصد مهرهای تجاری مربوط به گور زنان این شهر می باشد در شهر سوخته بقایای خانه سازی منظم – لوله کشی آب - فاضلاب با لوله سفالین یافت شد و از بین آثا ریافت شده ( تخته نرد – سبد سالم که درون ان توده پارچه ظریف سوخته و کیسه چرمی بود همراه با شانه معرق کاری ) می باشد قدیمی ترین دوره شهر سوخته دوره اول است با لایه های 8و9و10 که تاریخ ان را به هزاره 3 و 4 ق.م می رساند و یکی از مدارک مستند برای تاریخ گذاری دقیق تر شهر سوخته است که در کهن ترین لایه آن ( لایه 10) بدست امد و شامل لوحه گلی بخط ایلامی با تاریخ 3200 ق.م است برای شناسایی و تطبیق ریشه های نقوش و طرح های بکار رفته در دوخت سنتی بلوچ وجود سفالینه های رنگین منطقه شهر سوخته بعنوان قدیمی ترین مرکز استقرار این مردم مهم بنظر میرسد بویژه اینکه بیشتر نقش ها دنباله نقوش سفالینه های بدست امده است که طرح های اولیه ان از گذشته تا کنون بدون هیچگونه تغییری مورد بهره برداری قرار گرفته است و در تمام رشته های صنایع دستی و هنرهای سنتی مردم استان سیستان و بلوچستان کاربرد دارد .