مریم وبلاگ

هنر بلوچی دوزی در ایران -9

 

1-    یسکوت دوچ ( beskoet doc   ) از لوزی های منتظمی تشکیل شده است .

2-    ئک ( tekk   ) بمعنای گل است و طرحهای مختلف دارد که ساده ترین آن لوزی است که درون آن 6 دایره کوچک مثل پرچم گل وجود دارد .

3-    نه آدینکی ( noh adenki   ) طرح 9 آئینه در سرباز و لاشار دوخته میشود و گل آن از 9 آئینه که گرد هم هستند تشکیل میشود .

4-    سر طائوس( sarta us   ) شکل ضربدری دارد که در زوایای حاد بالا و پائین حروف n    قرار گرفته است .

5-    گل سرخ بشکل علامت + و توخالی است که بر رئوس آن به سمت داخل مثلث کوچکی وجود دارد .

6-    قلب جوانان طرح جدیدی است از 4 شکل در قالب قلب که لوزی گونه مشرف به آئینه وسط هستند و به آن قلب هپوکان نیز گفته میشود .

7-    کیچی دوچ ( keci doc   ) کیج نام شهری در بلوچستان پاکستان است و از مهمترین مناطق سوزن دوزی است .

8-    کوه بندر شبیه سه آدینکی است و از لوزی هایی که بر رئوس و وسط آن آئینه گردی بکار میرود تشکیل شده است .

ب- طرح های مرکب

انواع طرحهای مرکب بلوچی دوزی شامل :

1-سراوانی دوچ sarawani doc      طرحی که اولین بار در منطقه سراوان دوخته شد و اولین دوختی است که بر پارچه 6 تاری طرح ریزی شد و ترکیبی از نقوش مرکب ( نال سیاه و سفید یا گور چم روچ بر بئنو ) است .

1-   کوئه دوچ    kweta doc شامل نقوش ( کپ نال گورچم جالار شیرگو ) است و از زیباترین و معروفترین نقوش کویته پاکستان هم محسوب میشود .

2-   هفتصد آدینکی   haft sad adenki طرحی از پلیوار و آئینه است خطی افقی که با خطوط ریز عمودی پوشیده شده و خطوط بزرگتر بصورت 90 درجه بشکل صلیب عمود بر آن است .

3-   گل بادام طرحی شبیه بته جغه است که اطراف آن را نقش ( حان گل ) تزئین کرده و درون آن نقش بادام است .

4-   ئک زرافشان ( گربند ) tekk zarafsan -garband چهار شش ضلعی است که هر کدام از دو متوازی الاضلاع تشکیل شده و بشکل گل رئوسشان حول یک محور قرار دارد و در فواصل میان آن خطی است که بر سرش 3 زائده است و کل طرح شبیه گل است .

5-   تلو موسم   talu mosom از 8 مثلث تشکیل شده که دو به دو بشکلت علامت + قرار دارد .

6-   کپ نال kappnalطرح لوزی که درون آن دو لوزی کوچکتر است و فواصل بین لوزی بزرگ و کوچک با ( جالار ) پرشده است .

7-   بال کبوتر  لوزی است که در هر راسش اشکالی بصورت بال 3 پر قرار دارد و وسط آن خطی است و به هر ضلع لوزی خطی عمود شده است .

8-   پاد ننک pad e nanok    طرح جدید منطقه سرباز و راسک است از 4 مکعب و مستطیل ساخته شده و بشکل + کنار هم قرار گرفته اند .

9-   تاج پادشاه    شبیه تاجی است که در پایین به دو خط موازی متصل شده است .