مریم وبلاگ

خواننده و محقق محترم در صورتی که این مقاله مورد توجه شما قرار میگیرد و قصد دارید تا آن را مطالعه و بهره برداری نمائید لطفا مبلغ 2000 تومان به حساب زیر  بنام مریم فدایی واریز کنید ./. با سپاس از حفظ رعایت اصول شرعی شما

بلوچی دوزی در ایران

 کلیدواژه – سوزن دوزی سنتی – بلوچی دوزی

مقدمه

     دوخت سنتی – رودوزی محلی و یا سوزن دوزی سنتی ایرانی اسامی است که برای گونه های مختلف دوخت و دوزهای تزئینی روی پارچه بکار میرود که هر کدام بنا به نوع نقش و طرح های خاص منطقه ایی ان واجد ارزشهای خاصی هستند بررسی و مطالعه بر این نوع دست ساخته های هنری به بخشی از فرهنگ و هنر ایرانیان از گذشته تا کنون باز می گردد که هر کدام به دلیل پیشینه های تاریخی و باستانی نوع  نقوش و طرح های آن ارزشمند هستند زیرا تمام نقوش و طرح های بکار رفته در دوختهای سنتی ایرانی حاوی بار فرهنگی و تاریخی است و در هر مقطعی توسط هنرمندان زن از یک منطقه جغرافیایی ایران خلق شده اند و براحتی با استناد به یافته های باستان شناسی مناطق مختلف جغرافیایی می توانند به عنوان اسناد و مدارکی برای اثبات اصالت های نهفته فرهنگی مورد استفاده قرار گیرند وجود نمونه های خاص اینگونه نقوش از هندسی تا انسانی بر بسیاری از محصولات تولیدی صنایع دستی از دوره های گذشته تا کنون بکا ررفته است که به نوعی بخش اعظمی از این نوع نقش ها به دلیل وجود ریشه های تاریخی و فرهنگی آن به ایران منسوب  میشوند و با توجه به گسترش های فرهنگی و تبادلات ان در مقاطع مختلف زمانی برخی از نقشها و طرحهای سنتی ایران توسط همسایگان ایران مورد بهره برداری و تقلید قرار گرفته اند که یکی از این نوع نقوش نقش بته ترمه یا همان بته جغه و یا نقش های گلدانی و گل و مرغ سازی ایرانی است که سابقه چند هزارساله در تاریخ فرهنگ و هنر ایران دارد زیبایی و هماهنگی و ظرافتی که در سوزن دوزی سیستان و بلوچستان بچشم می خورد هنری است که زائیده خلاقیت و هنر زنان هنرمندی است که به عنوان یک صنعت و هنر دیرپا میان زنان و دختران جوان این استان بکار رمی رفته و توجه به نوع کار و دقت و پیچیدگی که در اجرای نقش اندازی ان وجود دارد آن را هنر نور چشمان زنان بلوچ نام گذاری کرده اند استفاده از رنگهای دلپذیر و خاص هر منطقه بهمراه نوع نقشهای هندسی تماما با استناد به تحقیقات و اسناد باستان شناسی این منطقه تاریخی قابلیت تطابق داشته و هنری چند هزارساله است که بنا به جذابیتهای آشکار خود از دیر باز زینت بخش البسه زنان اروپایی بوده است  الگویی یکسان که نه تنها بر دوختهای این منطقه بلکه از سفالینه های دست ساز گرفته تا تزئینات زیور آلات سنتی و قالی و گلیم بلوچ هم به وضوح مشاهده میشود که حاکی از غنای فرهنگی و سنتی آن میباشد نتیجتاً  الزاماً   هدف بر این است تا  ابتدا به منظور آشنایی با هنر سوزن دوزی بلوچ به سئوالات متداول زیر پاسخ داد تا به مطالعه و اشنایی این نوع دوخت دست یابیم   :

1-    اهمیت ترویج و نگهداری هنر بلوچی دوزی ایران بلحاظ فرهنگی چیست ؟ آیا نوع نقش و طرح ان است یا ارتباط ریشه ایی بین نقش و طرح سوزن دوزی بلوچ با دیگر دست ساخته های هنری و باستانی این منطقه است که به ان بار فرهنگی و اصالت داده است ؟

در این راستا سعی میشود با مطالعه ایی بر نوع نقش و طرح های سوزن دوزی بلوچ تطابق نوع نقش و طرح سوزن دوزی بلوچ را با سفالینه های شهر سوخته و کلپورگان بویژه سفالینه های رنگین و منقوش منطقه سیستان و بلوچستان را بدست اورد تا به فرضیه خود که همان اثبات اصالت فرهنگی و سابقه باستانی این نوع نقوش است دست یابیم .