مریم وبلاگ

 

بررسی نقاشی ایران

نقاشی صدر اسلام :خلفای بنی عباس و بنی امیه علاقه زیادی به هنر ایران داشتند در ابتدا امویان در منطقه سوریه حاکم بودند که تمدن روم در آنجا ریشه داشت پس از آنکه حکومت از امویان به عباسیان رسید پایتخت از دمشق به بغداد منتقل شد که مقر شاهان ساسانی بود در نتیجه فر هنگ ایرانی با جلوه بیشتری در تمدن اسلامی نمود یافت .   1

1-    هنر اسلامی – ارنست کونل – ص 28

از آثار بجامانده از دوره اموی قصری در شمال پالمیر سوریه است که دیوارهای آن نقاشی شده و در آن تاثیر هنر ایرانی بخوبی دیده میشود نقش این تصاویر صحنه شکار است که حالت سوار و اسب و ترکش آن مانند حجاری هاو ظروف دوره ساسانی است .2

2-    اکبر تجویدی – مجله هنر و مردم – سال 1344 – ص 2تا 7.

به دلیل اینکه بیشتر امور سیاسی خلفای عباسی توسط دانشمندان ایرانی اداره میشدباعث گردید تا از سنت های ایرانی بیشتر استفاده شود مثلا تصویر نقاشی این دوره که شامل مجلس رقص است وجود دارد که دو بانو به صورت قرینه نقاشی شده و رنگهای شادی دارد اطراف تصویر قلم گیری شده و شیوه آن به طریقه دو بعدی است و در آن سایه و روشن و عمق وجود ندارد و رنگ آمیزی تخت و محکم است شکل آرایش لباس ها و چین ها و موها بافته شده که حکایت از هنر تصویر سازی دوره ساسانی دارد .3

3-    اکبر تجویدی – نقاشی ایرانی ازدوره کهن تا دوره صفوی – ص67.

 

مکتب عباسی و علایم آن : این مکتب همزمان با حکومت خلفای عباسی در بغداد در سال 133-656 ایجاد شد و اولین تصاویر نگارگری این دوره بیشتر در حمام ها اجرا میشد و دو گروه کتاب سازی وجود داشت که شامل رسالات علمی مانند پزشکی و نجوم بود .

انواع کتب ان سبک : کتاب الجزری درباره اختراع مکانیکی

                        کتاب فی معر الخیال الهندسیه که نمایانگر جدول و یک ساعت آبی است

                        کتاب دیسقوریدوس که با رنگ طلا کار شده و نگارگری مانی را تداعی میکند

                        کتاب کلیله و منه اثر ابن مقفع که ترجمه نسخه پهلوی افسانه بید پای به زبان سانسکریت است .       

                        مقامات حریری که با نثر مسجع نوشته شده است .

علایم مکتب عباسی : تصاویری که متصل به صفحه هستند بدون کادر بندی و جدا سازی است مانند جنگ فیل و شیر که بخشی از تصاویر متن است .

مصور کردن موی جانوران با اشاره قلم مانند سر شیر و نقش ببر و شتر .

وجود هاله گرداگرد سر که نشان دهنده اهمیت شخص است مانند تصویر دیسقوریدوس .

 

دوره طاهریان و صفاریان : با روی کار آمدن این دو دولت در سالهای 259-205 و 290-254 اولین ضربت به پیکر اعراب وارد آمد و طاهر در سال 191 بغداد را تسخیر و حکومت ممالک اسلامی بدست آنان افتاد .1

1-    تاریخ ادبیات ایران – ذبیح الله صفا – جلد1 – ص26 تا 32 .

با تسلط یعقوب لیث صفاری حکومت طاهری بر چیده و صفاریان مسلط شدند سامانیان از اولاد بهرام چوبین سردار بزرگ ساسانی بودند و در عهد مامون در بلخ نفوذ و قدرت داشتند آنان برای احیا ادبیات ایران و آداب و رسوم سنتی ایران بسیار کوشیند چنانچه رودکی در ان زمان ظهور کرد و دقیقی منظومه مفصل خود را نوشت از هنرهای این دوره میتوان از نقاشی هایی که با شیوه سیاه قلم تهیه میشد نام برد که نقش سوار کار دارد و نقاشی های رنگین که از نیشابور کشف شد و نمایانگر شیوه های نقاشی ایران در دوره ساسانی است .2

2-    استوارت دیماند- نقاشی کهن ایران – مجله پیام سال – سال 50 – ص12تا 15.

ادامه  دارد...