مریم وبلاگ

خواننده و محقق محترم در صورتی که این مقاله مورد توجه شما قرار میگیرد و قصد دارید تا آن را مطالعه و بهره برداری نمائید لطفا مبلغ 2000 تومان به حساب زیر  بنام مریم فدایی واریز کنید ./. با سپاس از حفظ رعایت اصول شرعی شما

با نک ملی ایران / حساب کارت ملی ایران به شماره کارت 6037991300965492 وشماره حساب 0101925548004

درباره سابقه خطی که بنام عربی شهرت دارد مطالب زیادی نوشته شده که وقتی می خوانیم بازهم جای مطالعه دارد زیرا با اینکه می گویند این خط از عربستان و با خط کوفی به همه جا رسیده می بینیم که خود اعراب در ایجاد و تحول ان اصلا نقشی نداشته اند البته این به این معنا نیست که در عربستان قدیم دوره پیامبر اسلام خطی نبوده بلکه خطی که مورد استفاده تجار عرب قرار می گرفت خطی بوده که مربوط به قبایل و اقوامی بوده که در این منطقه زندگی می کردند مثل نبطی ها - سوریها - ایرانی ها یا فرس های یمنی - یهودی ها با خط عبری و غیره ...و اعراب هم تمایلی به اموزش نداشتند تا جائیکه در زمان پیامبر اسلام هر کافری که خواندن و نوشتن به مسلمین می آموخت آزاد میشد حتی گفته شده که خط و نوشتار فقط در اختیار افراد کمی بوده و در صدر اسلام کل افراد باسواد مکه 17 نفر بوده اند این موضوع نقص نیست زیرا فضای جامعه ان زمان نیازی به خواندن و نوشتار نداشته و ثروتمندان قریشی هم برای داد و ستد و مکاتبات خود از افراد دیگر استفاده می کردند حال چیزی که خیلی جالب است خدمت ایرانیان به خط بوده که حتی با انتشار دین اسلام و نسخه برداری از قرآن باعث شد که انواع خطوط بوجود بیایند که همگی ریشه در دو خط باقی مانده تا ان زمان داشتند مثل خط سریانی - نبطی و حتی خط پهلوی  زیرا خط شناسان ثابت کردند که 10 حرف خط کوفی از خط پهلوی اوستایی برداشت شده است پس این مقاله را بخوانید که جالب است .

پیشینه خط در جهان اسلام

خط اسلامی 

 اسلام با زبان عربی شناخته می شود و بر خلاف مصری ها – بابلی ها – چینی ها ... که نظام نوشتاری آنها به هزاران سال پیش باز می گردد خط اسلامی خطی جدید است و چندان قدمتی ندارد و به لحاظ ساختاری هم منشا آن به خط کهن باستانی مربوط به اقوام دیگر ساکن در بین النهرین می رسد بویژه خط نبطی و خط سریانی که ریشه خطوط اولیه اسلامی یعنی خطوط کوفی و نسخ است برای شناسایی اولین خط اسلامی می بایست مروری به پیشینه خط ابتدایی موجود در عربستان داشت که مردم قلیلی از ان استفاده می کردند زیرا خطی که بنام اسلامی مشهور شد و از عربستان خارج شد هیچ ارتباطی به اعراب نداشت در واقع اعراب حجاز خطی برای نوشتن نداشتند و خطی که پس از مبعث بنام خط عربی مشهور شد ارتباطی به عربها ندارد بررسی تاریخچه خط در این منطقه توسط روایات و خواندن سنگ نبشته های انها امکان دارد این آثار در نواحی مختلف عربســتان ( یمن ) و سوریه بدست آمد و نشان دهنده رواج خط اولیه در عربستان است که ریشه در خطوط مناطق سوریه و یمن داشته است یکی از این آثار سنگ نبشته النماره است النماره در سوریه است و خط آن خط نبطی متاخر بوده و تاریخ 328 میلادی دارد النماره در قلمرو لخمی ها بود و مر کز ان حیره است و لخمی ها مدتها تابع دولت ســاســانی بــــــودنــد ( حیره ) سد میان دولت ایران ساسانی و روم بود دومین اثر سنگی سنگ نبشته حران است که از سوریه کشف شد و تاریخ آن 568 م است به قول ابن ندیم و ابن خلدون و طبری مردم حجاز خط خود را از مردم حیره و مردم حیره از مردم انبار و مردم انبار از مردم نبطی و کنده آموخـــــــتنـــد ( نبطی ها مردم شمال غرب عربستان با پایتختی پترا بود و انبار شهری در جانب چپ رود فرات و از شهرهای دوره ساسانی است ).منابع متفاوتی درباره ریشه یابی خط عربی منقول   است در خبر اول انتقال این خط را از انبار به حیره که از انجا به مهاجرین رسیده می دانند و در خبر دیگر خط عربی را از انبار دانسته که به اهل کوفه رسیده است خط عربی اولیه قبل از اسلام توسط حرب ابن امیه بن شمس وارد مکه شد و حرب در اثنای سفر خود خط را از چند نفر آموخت روایت میشود بشر بن عبدالملک برادر اکیدر صاحب دومه الجندل و بشر از مردم کنده بود و با حرب ابن امیه وارد مکه شد و خط را به جمعی از اهل مکه آموخت در مورد ورود خط به عربستان روایت است عبدالرحمن بن زیاد بن انعم از پدرش نقل می کند از ابن عباس پرسیدم : شما قریشی ها قبل از بعثت خط را از که اموختید ؟ گفت از حرب امیه . گفتم : او از که اموخت ؟ گفت از عبداله بن جدعان . گفتم او از که اموخت ؟ گفت از اهل انبار . گفتم انها چطور ؟ گفت از اهل حیره گفتم آنها چطور ؟ گفت از یمنی ها که بر قبیله کنده وارد شده بودند .گفتم آنان چطور ؟ گفت از خلفجان کاتب وحی حضرت هود .

ادامه دارد.