مریم وبلاگ

  -شناسایی نقش و طرح ورنی بافی

برای شناسایی نقوش و طرح های اصلی این نوع زیر انداز می بایست بلحاظ نوع بافت و همچنین تقسیم انحصاری نقش متن و حواشی آنها را بررسی نمود تا آنجایی که طرح های گلیم های شاهسون و ورنی های آذربایجان شرقی بلحاظ ظاهر به چند صورت بافته می شوند :

 یا یصورت ساده  یا پرکار و پیچیده  اند و یا طرح ها را به  دو نیم  کرده و یا باشکال برگردان و قرینه  تبدیل می کنند در حالیکه تمام طرح ها به وحدت و یگانگی  تمایل دارند.

 اصولاًطرح و نقش  در ورنی ساده است زیرا بافندگان ایل سون در ساده نمودن نقش ها استادند وبرای اینکار نقوشی شبیه حروف الفبا ترسیم نموده که علامت رمزی هستند این نقوش  تماماً نشانگر گل و غنچه و اژدها است و در برخی قسمتهای ورنی بافی از  طرح های پرکار و پیچیده بهره برداری می نمایند زیرا این ترفند باعث توسعه و تکمیل طرح گردیده و گسترش فرم اصلی و تغییر طرح را باعث می شود از شیوه های ایل سون در بافت گلیم نصف یا دو نیم  کردن طرح است   که این شیوه یعنی تقسیم طرح و قرینه سازی نقوش یکی  از خصوصیات بافته های شاهسون نام برده میشود  این عمل بیشتر برای  نقوش اژدها – گل و غنچه – ستاره روی جاجیم – حواشی فرش – خورجین – گلیم مشاهده شده است  طرح های برگردان یا طرح های قرینه از دو یا چهار طرف کاملا مشابه هستند که سبب میشود تا نقوش و طرح های ورنی بافی تمایل به وحدت و یگانگی داشته باشند این نوع خصوصیات در نقش اندازی  اشکال ستاره – گل و غنچه – اژدها دیده میشود.

بطور کلی از نظر روش بافت و استفاده از مواد اولیه و نوع طرح و نقشها ی منطقه آذر بایجان شرقی تفاوتی بین گلیم – گلیمچه – کناره – پشتی – مسند بافی تا ورنی دیده نمیشود و تنها تفاوت بارز این نوع دست بافته ها فقط در اندازه و ابعاد آنها است بیشتر ابعاد به دلیل ذهنی بافت بودن و نبود یک متد استاندارد تقریبی است و در واقع مهمترین راه تشخیص زیر اندازهای سنتی هر منطقه از طریق شناخت طرح و نقش خاصی است که باعث تمایز گلیم های مناطق  میشود اما در هر صورت به سبب ارتباط نزدیک عشایر با طبیعت پیرامون بیشتر نقش ها و طرح های اولیه نشات گرفته از طبیعت و احساسات و برداشتهای ذهنی بافندگان است و مشخصات خاصی را به عنوان شاخص نقش و طرح بوجود می آورد .