رحل چوبی منبت دوره ایلخانی -1
فصل اول : تاریخچه صنایع هنری چوب ایران
برای شناسایی طرح و نقش های بومی و اصیل ایران می بایست مطالعاتی پیرامون صنایع دستی ایران از گذشته داشته باشیم زیرا هر گونه تحول و تغییر بنیادی نوع نقش های تزئینی در گذر زمان فقط بر دست ساخته های مردمان همان دوره دیده شده است و هر کدام از این نوع نقوش با اشکال متفاوتی از آیین ها و باورها و افسانه های گذشته حکایت می کنند که در حال حاضر در علم اسطوره شناسی و نماد شناسی قابل درک و فهم هستند و هرکدام می توانند به عنوان نشانه یا نمادی برای انتقال مفاهیم خاص بشری از گذشته به اینده انجام وظیفه کنند در نتیجه برای شناخت سیر تحول این نقوش با این باور که بسیاری از انها همان اشکال اولیه و فرم های اصلی هستند که در ابتدا با طرح های ساده هندسی بر روی اشیای باستانی و هنری بکار میرفتند و بعدها با فرم های جدیدی که خالی از هویت نیستند به سیر تکاملی خود ادامه دادند برای شناخت این مسئله می بایست مروری بر یک گونه صنایع دستی داشت تا بدینوسیله روند تغییر و تحول اشکال -طرح و نقوش تزئینی را در گذر زمان مشاهده نموددر نتیجه قبل از شروع سخن درباره معرفی طرح و نقش های تزئینی صنایع دستی ایران بهتر است مروری بر صنایع هنری چوبی ایران قبل از تاریخ تا دوره اسلامی داشته باشیم .
الف- هنر چوب ایران قبل از تاریخ :از انجا که ایران از مراکز مهم تمدن در خاورمیانه است با مطالعه مدارک باستان شناسی به این نتیجه می رسیم که انسانهای اولیه با شروع زندگی شهر نشینی به ادوات و ابزارهای لازم برای رفع نیازهای اولیه خود نیاز داشتند که یکی از راههای موثر ان بهره برداری از منابع چوبی است ایران منطقه مهمی بود که در ادوار باستان سبکهای متفاوت هنری و فنی منحصر به خود داشت و بنا به مناسبتهای مختلف سبب شد تا برای استفاده از مواد اولیه طبیعت کارگاههای صنایع هنری و صنعتی دایر نماید و در این میان استفاده از چوب در تمام دوره ها کاملا دیده میشود بنحوی که در « نیمه دوم هزاره 3 ق.م ایلامی ها صندلی های پشت نردبانی داشتند که برای جشن ها از ان استفاده می کردند » [1]البته بعدها به دلیل فساد پذیری چوب منابع ملموسی از ان بجا نماند« اما از روی نقوش برجسته مهرهای تمدنهای ماقبل تاریخ می توان به کاربردی بودن چوب اشاره داشت اما استفاده از چوب در خانه و معابد و اهدای نذورات را از گورهای انها می توان بدست اورد »( گریشمن ,1371 :304 )
a.u.pope\a survey.....vol xiii\p.2629 نک :1-.