مریم وبلاگ

مروری برتاریخچه هنر سنگتراشی ایرانی

   جستجوی نمونه های سنگتراشی دوره های تاریخی ایران یعنی عصر هخامنشی – اشکانی – ساسانی کاری سهل و ممکن است و معرفی آن نیازی به ادله ندارد زیبا ترین و ارزشمند ترین آثار آن دوران زرین ,در حال حاضر در مجموعه کاخهای سلطنتی هخامنشی با سر ستونها و نقش برجسته های تخت جمشید و کاخ آپادانا و همچنین کتیبه های خط میخی در معابر مشاهده میشود و اشیای کاربردی و تزئیناتی آنان در حال حاضر در موزه ایران باستان در معرض دید عموم قرار دارد بهره برداری از نقش مایه های اساطیری در این نوع دست ساخته ها از جنس سنگ نشان دهنده میزان علاقمندی سران و حاکمان دوره هخامنشی به ماندگاری فرهنگ و هنر زمان خود بوده است که باعث گردید تا از منابع سنگی به مقدار بیشتری برای انتقال پیام های تبلیغاتی و اعلام اخبار جهانگشایی خود به عنوان یک ملت برگزیده در عصر باستان استفاده کنند همچنین با ظهور دوره اشکانی و ورود فرهنگ التقاطی یونانی- ایرانی گرایش بیشتری به سمت هنر گچ بری و ... در نقش آفرینی الهامات هنری هنرمندان دیده می شود که این موضوع سبب نشد تا در بهره برداری از شیوه های ساخت سنگتراشی در خلق پیکره هایی از شاهان و شاهزادگان غافل شوند بنحوی که مجسمه هایی با ظرافت و زیبایی هر چه تمام تر از شاهزادگان دوره اشکانی از تمدن پالمیر و پترا بدست آمده است که تماما از سنگ یکپارچه و گاهاً در ابعاد غول آسا ساخته شده اند که نمونه های فاخر و ارزشمندی بلحاظ تحقیق بر هنرهای کاربردی آن روزگار مانند سوزن دوزی و رودوزی های سنتی و آرایش لباس و ظواهر مردم آن عصر هستند.

عصر ساسانی دوره شکوه و احیای هنرهای سنتی و اصیل ایرانی است که بهره برداری از سنگهای گرانبها برای تزئینات کاخ ها و همچنین تهیه زیور آلات شرایطی را برای هنرمندان آن دوره مهیا نمود تا زیبا ترین و گرانبها ترین احجار را با مهارتهای فوق العاده ایی تراش داده تا در ساخت و ترصیع ظروفی جواهر نشان مانند جام خسروانی منسوب به خسرو پرویز استفاده کنند[1] تمام این مثالها موید رواج و علاقمندی ایرانیان به هنر سنگتراشی است که در هر دوره به شکلی بظهور رسیده که در این راستا هنرمندان همواره از نقوش و طرح های خاصی برای القای بینش و فرهنگ آئینی مردمان همان دوره استفاده کرده اند.