مریم وبلاگ

1-  خط تعلیق : از توقیع و رقاع و نسخ ایرانی است  نوعی خط تحریری است که با دخالت خط پهلوی و اوستایی وضع شد از قرن 5و6 ه.ق شروع و در قرن 7 ه.ق بصورت تعلیق در آمد و در قرن 8 ه.ق رواج یافت  در قرن 7و8 ه.ق بدلیل تند نویسی در کتابت درباری و دیوان بکار رفت و بصورت شکسته در آمد خط دیوانی نوعی از خط تعلیق است که برای کتابت انعامات ملکی و امور نوشتاری دیوانی جلی در اواخر قرن 10 ه.ق ایجاد شد و در کتابت بزرگ و مهم و رسمی مورد استفاده بود و بعدها که در ترکیه خط لاتین آمد این خط متروک شد  خط دیوانی در ایران کاربرد نداشت  تعلیق تا قرن 10 در ایران رایج بود و در قرن 13 کمتر شد و در نوشتن احکام و فرامین بکار رفت تعلیق در لغت بمعنی در آمیختگی و در عرف خطاطان خطی است که بین رقاع و توقیع آویخته و معلق است  دور آن 5 دانگ و سطح آن 1 دانگ است این خط ریشه خط نستعلیق است و پیچ و تاب مفردات و طریقه چسباندن حروف جدا در آن زیاد است  در تاریخ پیدایش آن آمده که اول حسن بن حسین علی فارسی کاتب عهد عمادالدوله ( 320   – 338 ) رسالات دیوانی خود را به تعلیق مینوشت این خط ابتدا بصورت ساده بود و در سده 9 ه.ق خواجه تاج سلمانی آن را اصلاح کرد و بیشتر مکاتبات تیموری با آن کتابت میشد به این علت واضع آن را تاج سلمانی میدانند .

2-   خط نستعلیق : پس از تعلیق به فاصله یک قرن در قرن 8 ه.ق توسط ایرانیان اختراع شد و از ترکیب نسخ و تعلیق بوجود آمد و به عروس خطوط اسلامی معروف است  این خط توسط میر علی تبریزی در قرن 8 ه.ق وضع شد و انواع آن شامل : نستعلیق انیسی – تحریری – ترکی – هندی است .

3- خط شکسته نستعلیق : نستعلیق بدلیل تند نویسی در قرن 12 ه.ق بصورت شکسته در آمد  اوج آن در قرن 12 و 13 ه.ق با ظهور خوشنویسانی همچون مرتضی قلیخان شاملو – شفیعا – درویش عبدالمجید طالقانی – سید گلستانه بود  در قرن 13 ه.ق خط شکسته تداوم یافت و توسط قائم مقام فراهانی و امیر نظام گروسی در این خط تصرفاتی پدید آمد و ساده شد .

4- از دیگر خطوط اسلامی میتوان از خطوط زیر نام برد : خط طغری – شبه طغری – مثنی – معلا-معما – متفرقه – تفننی – سیاه مشق – قطعات جامع – فانتزی – گرافیکی و…. است .پایان