سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مریم وبلاگ

سرگذشت خط و خوشنویسی ایران-6

 در سه قرن ابتدای ظهور اسلام زبانهای فارسی عربی پهلوی سریانی همچنان در حوزه ایران بکار می رفت و ادبیات زبانهای  فارسی و دری و پهلوی و عربی جزو ادبیات مطرح جهان اسلام بودند در تاریخ تکامل و اختراع خطوط اسلامی خطهایی مانند تعلیق در قرن 8 ه.ق نستعلیق و شکسته نستعلیق در فاصله قرون 9 تا 12 ه.ق در ایران اختراع شدند که بلحاظ دانش نوشتاری  برگرفته از  حروف خط اسلامی یعنی کوفی و نسخ است در واقع کلیه اقلام نگارشی بشکل کاملا تدریجی پیدایش یافت  که طی 6 مرتبه صورت پذیرفت دوره اول خطوط کاملا ساده و برگرفته از خط ابتدایی رایج در مناطق اسلامی حجاز سوریه ایران بود و ضوابط معینی نداشت وتعداد اقلام بکار رفته در هر منطقه مختلف است  و بیشتر قرآنهای اولیه را به آن می نوشتند این نوع نوشتار بدون اعراب گذاری و نقطه بود تا اینکه برای ممانعت از تحریف آیات قرآن در سال 69 ه.ق ابوالاسود دوئلی اعراب گذاری با نقاط قرمز را برا ی خطوط کوفی ابداع کرد که تا اواخر دوره بنی امیه ادامه داشت این کار توسط نصر بن عاصم و یحی بن یعمر تکمیل شد و ضوابط حروف بدست خلیل بن احمد فراهیدی در سال 170 ه.ق بوجود آمد دوره دوم همزمان با دوره بنی عباس است که با تحول و اختراع اقلام و دسته بندی و انتخاب خطوط همراه بود و در دوره سوم مصادف با وزارت ابن مقله بیضاوی شیرازی در قرن4 ه.ق بی سروسامانی اقلام پایان یافت و 14 نوع خط و 12 قاعده خوشنویسی ابداع گردید و در دوره چهارم توسط ابن بواب در قرن 5 ه.ق تعداد اقلام ششگانه ابن مقله بر اساس قواعد هندسی مرتب گردید و در دوره پنجم در بغداد مرکز هنری و خوشنویسی جهان اسلام   قرن 7 ه.ق  خطوط و اقلام انتخابی پیشین توسط یاقوت مستعصمی تعدیل و تثبیت گردیدتا اینکه دردوره ششم 3 خط جدید به فاصله سه قرن در ایران اسلامی ابداع گردید و تعلیق و نستعلیق و شکسته نستعلیق از قرن 8 شروع ودر قرن 9 پخته و در قرن 10 و 11 ه.ق با روحیه کاملاً ایرانی اختراع  گردید .