سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مریم وبلاگ

تقدس کلمه از منظرادیان(زرتشت)

محقق و خواننده گرامی در صورت مطالعه و یا استفاده از این مطالب مبلغ 2000 تومان به شماره کارت اینجانب بنام مریم فدایی - بانک تجارت شماره کارت 6273531030083832وشماره حساب 0003435573494 واریز نمایئد با سپاس از حسن رعایت شرعی شما.

 

تقدس کلمه از منظر دین زرتشـــت [1]

      دین زرتشت مانند دین هندو یسم برای تقدس کلام الهی ارزش و جایگاه خاصی قایل است و خلق تمام هستی را بر مبنای کلام مقدس هرمزد می داند (پس آنگاه مزدای پاک ,کلام الهام بخش خود را بصورت آیات گاتها که فرمانهایش سراسر بر راستی و درستی برای رستگاری جهانیان به زرتشت سپرد و اورا مامور رهبری مردم جهــان ســـاخــت)- ( یسنای 29 , بند 2)  از کلامهای کوچک زرتشتی کلام اهونور [2] است ومضامین این گاه و خصوصا مضمون یسن 29 را در سه بیت خلاصه کرده است این کلام از قدیم ذکر اسامی مزدیسنان بوده است در یسن 19 هرمزد در وصف کلام قدسی اهونور گوید :( ای زرتشت سپیتمان هر کس که در جهان جسمانی کلام مرا در دل تکرار کند و به تکرار ان در دل آن را بر زبان اورد و بر زبان آوردن آن به بانگ بلند آن را بر خواند و به بر خواندن آن به بانگ بلند حمدها را فراز سراید من اهورا مزدا روان اورا مدد می کنم که به صراط به سوی جهان برین در گذرد ... و به قلمرو نور بــی پایـان رســـد )( بند ششم ) در هات 31 یسنا اهنود گات بند 7 آمده است (او ست که جهان را قبل از همه اندیشید و برکات خود را در روشنی آسمانها قرار داد جهان به کسی تعلق دارد که راستی و درستی و اندیشه اعلا را بوسیله عقل بنا نهاد تو هستی که هر دو جهان را از طریق کلام ربانی پدید آوردی و برای همیشه سلطان کل مطلق هستی )در این عبارت دقیقا نحوه آفرینش هستی با کلام خدا بیان شده است و« این کلام ربانی در دعای ( اهونه وریه )[3]کلامی است که پیش از خلق کائنات توسط اهورا ساخته شد و از دو کلـمـه ( اهو ) و(راتو) آمده است که پیش از آفرینش آسمان آبها زمین گیاهان حیوانات خورشیدو امشاسپندان خلق گردیــد ( اهــو ) یــا ( اهومکا ) در اوستا به معنی سرور و بزرگ کشور است و( راتو ) یعنی سرور روحانی و هر دو از صفات هرمز هستند»(د.مستتر , 1382 :323و325) بنا بر این کلام الهی اهورامزدا همان نیرو یا روح الهی است که به مفهوم باطنی دست اندر کار خلقت اســـت( دعای اهونه وریه اولین کلام خداست )در دین زرتشت منظور از کلام مقدس سخنی است که با ان بیمار را شفا می دهند و سخن پاک ومقدس معنی میدهددر اوستا واژه ای بنام کلام ایزدی آمده و همان اوراد و کلامی است که بیمار را معالجه می کند و در گزارش اوستا بزبان پهلوی و به شکل مانسر [4] آمده و از مصدر ( من ) به معنی اندیشیدن است و با واژه منش فارسی همریشه اســــــت « مانسر در زبان پهلوی به معنی کلام مقدس وحی کتاب مقدس امر الهی (کن ) است که به تقدس کلام اشاره دارد » (خیاوی ,1379 :18) همچنین ( ائیریا من )بزرگترین کلام مقدس ایزدی دین زرتشتی است که می تواند تمام خرد خبیث و جادو ها را براندازد و زیباترین کلام الهی و قوی ترین کلام و به عنوان کلام خدایی درمان بخش معرفی شده استدرسنت فکری و مذهبی ایران باستان بعضی واژگان چون« ارت»، « ایش» و به ویژه« سپنت مینیو» و...  تداعی کننده کــــلمه یا ( لوگوس ) اند ودر معانی واژگان , (مانتهرا ) واژه ایی است که به گفتار ایزدی و سخن مینوی و دستور آسمانی معنی شده است و بصورت مانتهرن [5] در گاتها آمده و کسی است که گفتار ایزدی را به مردم می رساند و جهانیان را از سخن و دستور و فرمان خدا اگاهی می دهد که به عبارتی ( مانتهرن ) پیامبر است زرتشت در برخی از گاتها خود را مانتهرن یعــنی پیامــبر خــوانده اسـت مانسر در زبان پهلوی به معنی کلام مقدس وحی کتاب مقدس امر الهی است و مانسر یعنی حامل کلام وحی می باشد همچنینمدلول ( دئنا ) در اوستا ,برابر با ( ایدوس ) افلاطون ، و لوگوس مساوی با (وهومنه ) است در آیین زرتشت وهومنه یا بهمن معادل عقل اول , عقل کل , نور الهی , لوگوس در تفکرات دینی است «در آیین مزدیسنا موجودی روحانی آفریده شد و بنام ( وهومنو) یعنی اندیشه نیک است وهومنه یا بهمن امشاسپند نخستین آفریده هرمزد است و تمام حرکات جهان مادی از اوست وهومنو تنها مخلوق و ابزار خداوند است و در نوع انسان هم خود نمایی می کند»( مستتر ,1382 :178و179 ) و این واژه در وندیداد فصل 19 بند 20 با نام آدمی مطابقت دارد وهومنه با کلام ایزدی تطبیق داشته وآن کلام با لوگوس برابر است زرتشت طبق بند 7 و 8 یسنای 43 در خواست خود را به بهمن عرضه داشت و وهومنه =بهمن واسطه خداوند و آدمی است وهومنه یا بهمن میتواند مترادف انسان کامل باشد در فلسفه اسلامی بهمن با عقل اول و نخستین پدیده الهی مطابقت دارد و به منزله نخستین مخلوق خدا نور الانوار یا عقل اول نامیده می شود و این عقل با بهمن هم معنا است .



[1]   - برای مطالعه بیشتر نک: (دار مستتر.جیمز,(1382),« تفسیر اوستا», موسی . جوان , دنیای کتاب , تهران).

[2]   -ahunavar

[3]   -ahuna varyo

[4] -mansr

[5] -manthran