مریم وبلاگ

قسمت دوم-

در دعای پارجانیا [1] از سه کلمه نام برده شد و روشنایی برآن مقدم است یعنی کلمه مقدس ( اوم) است ودر دعای جــی نانــام [2] آمــده « زمانی که ... به همه اشیا نام بخشید نخستین و ابتدایی ترین تلفظ یعنی ( واک ) را فرستاد و هنگامیکه ... در روح سخن ( زبان ) را آفرید سخن علامت مبارک را در خود دارد و منظور از واک : صدا یا سخن و یا کلام مقدس است »(سرودهای ریگ ودا,1372 :120) واک سخن مجسم یاصوت و یا کلمه نخستین مخلوقات است که نماینده روح و فکر و واسطه ارتباط بین خدایان و بشر در اندیشه هندو است و معادل ( لوگوس – عقل اول – نورالهی – کلام ) اسلامی و مسیحی می باشد مطابق با تفکر هندویی کتب مقدس  ودایی جلوه های زمینی امر سرمدی هستند که شنیده میشـوند و کلــمه  (واک )سخن صدا و کلام است و آن را مادر وداها می داننــــد و ( واکید) [3] همان گفتار و کلمه در اوپانیشـــادها است و ( واگ ایش ) خداوند گویایی است و نام برهمن و نام ستاره مشتری است همچنین در اوپانیشادها امده است که پیش از آفرینش آفریدگار خاموش بود او که حق است و خالق عالم است و سه کلمه (بهو- بهوه – سور) را خواند و آن کلمات روشنی نور برهمن است و این نور همان نور علی نور است و این نور بزرگ است و همان نور واحد که خود را بی نهایت نموده است و از این نور همه مخلوقات حیات می گیرندهمچنین در متون مقدس ریگ ودا کلمه برهمن دلالت بر نیروی خالق کلمه دارد و خدای ویشنو هزار نام داشته و بسیاری از نام های او مربوط به هنر و یکی از نام های او ( کلمه ) است (اوم )همان اسم بزرگ و اسم اعظم و کلمه مقدسی است که هنگام شروع و خاتمه ودا و ادعیه خوانده می شود و آمین , کلمه سه حرفی است و نزد هندوان مقدس است کلمه اوم در ابتدای کتاب مقدس نوشته شده و شبیه کلمه (هو) عربی است و بقدری تقدیس شده است که هنگام تلفظ نباید غیری آن را بشنود چنانکه وقت شروع و ختم قرائت کتب ودا بطوری اوم را زیر لب می خوانند که کسی نشنود ریـــــشه ایــن واژه از ( کلمه ) است که به معنی آری است که تصدیق حرف می باشد و با این جهت در آخر دعا جای کــلمــه ( آمین ) رادردعای اسلامی می گیرد این کلمه را مرکب از سه حرف می دانند که هریک از ودایی گرفته شده است این سه حرف( اوم )نماینده زمین – جو – آسمان است این کلمه نماینده ویشنو – شیوا – برهمن است و (کلمه اوم نماینده ذات اعلی یا مطلق است) که بواسطه شدت تقدس نمی خواهد اسمی برآن اطلاق شود در مجموعه قوانین آن آمده است حرف( آ) و حرف (و) و حرف(م) چون متصل شوند مقطع مقدس اوم را می سازند     A      که نماینده یک حالت از ذهن است ، وقتی که بیدار و اگاه است.u نماینده حالت خواب و رویا است Mنماینده ای حالت خواب بدون رویا است ، خوابی عمیق. در این لغت برای خود نماد خاصی دارد ، و با ترکیب حروف الفبای سانسکریت تشکیل میشود.    A=?         U=?         M= ?        از ترکیبشان ???      حاصل میشود ،ولی نماد اوم همان  ?است حروف کلام مقدس ( اوم ) با مراتب مکتب ودانتا ارتباط دارد همچنین در اوپانیشادها آمده است که (هر چه هست اوم است و اوم هم برهمن و هم آتمن است ) نام دیگر برهمن کلمه اوم و اسم اعظم می باشد و کلمه بخدا باز میگردد[4]در تفکر هندویی ( پراکریتی [5] ) ماده اصلی و ازلی علت هر چیزی است و همان نیروی خلاقه جهان مادی است که طبیعت را بوجود می اورد و نام الهه ایی است که نماینده الوهیت در جهان افرینش بوده و ریشه و صورت کلمات است بنا به تعلیمات اوپانیشادها« (پراجاپاتی )اولین مخلوق و آفریده روز ازل است و صورت نوعی همه موجودات است پراجاپاتی در اساطیر هند به عناوین مختلف ذکر شده است و در کهن ترین سرودهای ریگ ودا به پروشا که به معنی روح و انسان تعبیر شده معروف است در اساطیر جدید نقش را خود برهما که خدای آفرینش است بر عهده می گیرد پراجاپاتی مظهر (عقل اول )ولوگوس بصورت تخمه ایی زرین جلوه میکند و روی آبهای تاریک ازلی مانند نیلوفر نورانی می شکفد» (شایگان ,1355 :150).طبق اندیشه هندویی تمام آفریده ها مطابق کلمات آفریده شده اند و تمام اصواتــی که هـــــست ( کلمات ) انعکاسی از صوت اغازین هستند همچنین مبدا تمام کلمات ( پاراواک )  است که همان برهمن می باشد . اندیشمندان مکتب میمامسا در این رابطه معتقدند کلام و صوت ازلی است و اشیا وموجودات نیستند که کلام را می سازند بلکه کلام بصورت بلقوه هست و موجودات از ان به فعل می آیند و کلام و صوت ابدی است و اصواتی که بیان می شود پس از بیان در بعد غیر مادی و روحی انسان ذخـیــره می شود مباحث تجلی صوت و کـــلام ریـــشه در ودا دارد و می گویند صوت از کــــلام اعـــلـــی ( برهمن ) صادر میشود و سپس بصورت کلام در می آید این کلام مرتبه ظهور تجلی نخستین کلام است و جایگاه ان در قلب است حروف سانسکریت از یکی از مراتب چهار گانه تجلی صوت و کلام هندو از این کلام نخستین ( برهمن ) بوجود می آید .در متون اوپانیشادها واژه ( آجاپا ) آمده که به معنی ذکر و ورد است و در یکی از متون به ان پرداخـــــــته و به معـنــای ( او , منم ) می باشد مقدس ترین مانترا ( اوم ) است که در بردارنده تمام هستی است .