مریم وبلاگ

قسمت سوم-

     هنر یهودی در دوره بعد از اسکندر تصویر گری از مضامین مذهبی را در کتب ادعیه و تورات مقدس پذیرفت و در مناطق نفوذی یونانی و روم با هنر هلنی ترکیب شد همچنین از بنیادی ترین هنر یهودی موسیقی است که ریشه در تمدن مصر و بین النهرین دارد موسیقی در این آیین اهمیت ویژه ایی داشته زیرا در مقابل هنرهای تجسمی تحریمی مورد استقبال قرار گرفت قوم یهود برای بقای نسل خود اسطوره ها و داستانهای خود را با اواز می خواندند همچنین یهودیان رسم داشتند در وصف کشته شدگان و شهدای خود مرثیه سرایی کنند و سرود پیروزی آنها را ( دبورا ) می گفتند زمانی که خداوند از مردم یهود می خواهد رویدادهای خاص را به خاطر بسپارند به حضرت موسی ع دستور داد تا به مردم آوازی بیاموزد که به منزله یادبود رویدادهای آنان باشد اهمیت موسیقی مذهبی از آنجا نشات می گیرد که روایت شده حضرت داوود ع هم نوازنده و هم خواننده و هم آهنگساز بود و در کتاب مقدس اورا مخترع موسیقی و آلات آن دانسته اند و ســرودهـــای او ( زبور ) مخصوص معابد تنظیم شده است این اشعار بعدها الهام بخش آوازهای کلیسایی گردید .

 در قران کریم به صوت خوش داوود ع اشاره شد و در سوره نسا آمده از جمله چیزهایی که خداوند به او اعطا کرد آواز خوش است موسیقی مذهبی ارزش بسیاری در هنر یهود دارد و مزامیر داوود ع شامل نیایش – استغاثه ایی – شکر گذاری است بیشتر آثار هنری یهودی ریشه در نماد گرایی دارد و برای هر کدام مفاهیم معنوی قایل اند یکی از سمبلهای مهم این دین ( منورا ) هفت شاخه می باشد چراغدانی که به فرمان خداوند به عنوان یکی از اسبابهای مکان مقدس توسط قوم بنی اسرائیل ساخته شد در سفر شموت فصل 25 خداوند از حضرت موسی ع می خواهد برای ساختن این مکان مقدس از نفیس ترین اقلام استفاده کنند در ادامه این فصل آمده : چراغدانی از طلای ناب درست کن یکپارچه ساخته شود و پایه و شاخه میانی زینت آن تماما جامی شکل , زینت های سیبی شکل و زینت های گلی شکل این چراغدان از خود آن باشد و شش شاخه از دو طرف آن منشعب شود یعنی در هر طرف پایه میانی سه شاخه چراغدان قرار گیرد قبالیستها بر این باورند هفت شاخه منورا مربوط به دنیای هفتگانه و نمودار اصل تکامل بشر و هر شاخه نمایانگر تجلی نور الهی است .

آنچه در هنر یهودی از ابتدای امر غالب بود هنر نگارش و خوشنویسی است که بر تمام اشیای آیینی و تزئینات بکار رفته است [1]و عامل تمایز هنر یهودی در بین اقوام و ملتها می باشد زیرادر بررسی سیر تحول این هنر وجه تمایزی قایل اند که در بین فرهنگها و ملتها متفاوت است بیشتر آثار هنری انها معطوف به آموزش و ترویج دستورات مکتوب تورات و خاخام های یهودی است و با نوشتار به خط عبری آموزش داده می شوند و بنا به نوع هنری همان سرزمین تزئــین می گردند مثلا قباله های ازدواج یهودی جزو آثار هنری این قوم است که تماما با نقوش متفاوت هنری تزئین شده و خط ان عبری است این قباله ها به لحاظ نوع تزئینی در ایران با نقوش هندسی و اسلیمی و گیاهی تزئین شده اما در سرزمین های دیگر مطابق با اشکال تصویری زینت داده می شود و بیشتر نقوش ان شامل تصویر گری   انسانی – حیوانی – گیاهی است .

وجه بارز هنر یهود به خط عبری باز می گردد که در تمام صورتهای هنری آنها بکار می رود از اشیای آیینی تا نقاشی ها و آثار دیگر هنر یهود که در دوره معاصر کاربرد یافته است .